جزوه بازرسی جوش فارسی

ازرسی جوش فرآیندی است که در آن جوش‌ها از نظر کیفیت، استحکام، ایمنی و تعدادی از عوامل مهم دیگر بررسی می‌شوند. در بازرسی جوش، متخصصان جوش یک سری بررسی‌های تضمین کیفیت قبل، حین و بعد از فرآیند جوشکاری انجام می‌دهند تا اطمینان حاصل کنند که سازه جوشی تا حد ممکن ایمن و مطمئن است.

چرا بازرسی جوش مهم است؟

ضرورت بازرسی جوش در سازه جوشکاری شده این است که انواع نقص‌ها با اندازه‌های متفاوت ممكن است در سازه جوشکاری شده وجود داشته باشند، که نوع و اندازه دقیق این نقص، کارکرد آتی قطعه (سازه) را تحت تأثیر قرار می‌دهد. از طرفی نقص‌های دیگری مانند: ترک‌های ناشی از خستگی یا خوردگی، در حین کار سازه نیز ممکن است به وجود آید. بنابراین برای آشکار سازی نقص‌ها در مرحله ساخت و همچنین برای آشکارسازی و مشاهده نقص‌هایی که ممکن است در حین کارکرد سازه به وجود بیاییند، باید وسایل قابل اعتمادی در اختیار داشت. در نتیجه این مهم با بازرسی‌های قبل، حین و بعد از جوشکاری و حتی دوره‌ایی توسط بازرسان جوش انجام می‌شود.

۳ مرحله بازرسی جوش

همانطور که در بالا ذکر شد، تکنیک‌های مناسب بازرسی جوش باید در هر سه مرحله از فرآیند جوشکاری وجود داشته باشد: بازرسی قبل از جوشکاری (Before the Weld)، بازرسی در حین جوشکاری (During the Weld) و بازرسی بعد جوشکاری (After the Teld).

بازرسی قبل از جوشکاری

این نوع بازرسی جوش به هر کاری که باید قبل از شروع جوشکاری واقعی انجام شود اشاره دارد. این شامل موارد زیر است:
۱) نقشه‌های جوشکاری باید بررسی شود تا مشخص گردد که آیا ملاحظات خاصی مانند: پیش گرم کردن، آماده‌سازی سطح و غیره لازم است یا خیر.
۲) متریال‌های خریداری شده (شامل فلز پایه و و مواد مصرفی) باید بررسی شود تا اطمینان حاصل گردد که مواردی هستند که مشخص شده‌اند.
۳) گزارش‌های آزمایش متریال (آزمون‌های مکانیکی برای تشخیص خواص مواد) و ترکیبات شیمیایی آن‌ها باید بررسی شود.
۴) وضعیت و نگهداری مواد مصرفی جوشکاری باید بررسی شود. الکترود‌های کم هیدروژن برای جلوگیری از جذب رطوبت نیاز به ذخیره‌سازی خاصی دارند و باید قبل از مصرف خشک شوند.
۵) تمیزی سطح فلز از آلودگی‌هایی مانند: روغن، گرد و خاک، رنگ و اکسید فلز باید بررسی شود.
۶) قبل از جوشکاری باید WPS جوشکاری و تائید صلاحیت‌ جوشکار باید کنترل شود.
۷) اگر پیش گرم لازم است، باید از درستی عملیات انجام شده اطمینان حاصل گردد.

بازرسی در حین جوشکاری

این نوع بازرسی جوش به هر کاری که در حین جوشکاری انجام شود اشاره دارد. این شامل موارد زیر است:
۱) کنترل تمام پارامتر‌های در نظر گرفته شده برای جوشکاری الزامی می‌باشد. این پارامتر‌ها شامل مواردی مانند: سرعت تغذیه سیم، ولتاژ، نوع قطبیت، تکنیک جوشکاری، دبی گاز محافظ، پیش گرمایش کافی و دمای بین پاسی (در صورت نیاز) و غیره است.
۲) در صورت لزوم، کنترل دمای بین پاسی برای جوشکاری برخی از فلزات به منظور جلوگیری از ترک خوردگی و بروز سایر عیوب جوشی باید انجام شود.
۳) کنترل الزامات لازم که باید توسط جوشکار به منظور انجام جوش قابل قبول صورت گیرند باید مورد بررسی قرار گیرد.

بازرسی بعد جوشکاری

این نوع بازرسی جوش به هر کاری که بعد جوشکاری انجام شود اشاره دارد. این شامل موارد زیر است:
۱) بررسی ظاهر جوش به منظور اطمینان از عدم وجود ناپیوستگی و عیوب جوش باید انجام شود.
۲) اندازه جوش و طول جوش کنترل با استفاده از گیج‌های جوشکاری کنترل شود.
۳) در صورت لزوم بررسی شود که عملیات حرارتی پس از جوشکاری به درستی انجام می‌شود.

انواع روش‌های بازرسی جوش

برای پیشگیری از هر نوع حادثه زیان بار و زیان‌های اقتصادی در صنایع جوش برای پی بردن به کیفیت جوش از نظر استحکام، چقرمگی، سختی و غیره بازرسی قطعات جوشکاری شده را به دو روش، مورد ارزیابی قرار می‌‌گیرند.

۱) آزمایش‌های مخرب (DT)
۲) آزمایش‌های غیر مخرب (NDT)

۱) آزمایش مخرب (DT)

آزمایش مخرب یا DT که مخفف کلمه انگلیسی Distractive Test است، به منظور عیب‌یابی و اطمینان از سلامت جوش با شکستن، کشش، خم کردن قطعه جوش شده را مورد ارزیابی قرار داده و به کیفیت و سلامت آن پی می‌برند.

۲) آزمایش غیر مخرب (NDT)

آزمایش غیر مخرب یا NDT که مخفف کلمه انگلیسی Non Distractive Test است، قطعات نمونه جوشکاری شده را مورد آزمایش قرار می‌دهند بدون آنکه خرابی یا تغییر شکل در آن‌ها ایجاد گردد. نمودار زیر انواع روش‌های بازرسی جوش معرفی می‌کند.